Δημοτικό Σχολείο

 

Το κτήριο του δημοτικού σχολείου Καρυάς βρίσκεται στο άνω τμήμα του οικισμού σε θέση με υψόμετρο 700 μ. Είναι ισόγειο και αποτελείται από δύο διακριτά τμήματα. Το αρχικό προς τα δυτικά περιλαμβάνει προθάλαμο εισόδου, γραφείο και αίθουσα. Στα ανατολικά υπάρχει μεταγενέστερη προσθήκη η οποία περιλαμβάνει δύο συνεχόμενες αίθουσες. Όλο το συγκρότημα διατάσσεται σε σχήμα Γ και στο εσωτερικό του οικοπέδου υπάρχει κήπος με πρόσβαση από τον κοινόχρηστο χώρο. Στα ανατολικά του σχολείου διαμορφώνεται μικρό προαύλιο με πεύκα και ακακίες.

Η βόρεια πλευρά του σχολείου η οποία αποτελεί την κύρια όψη του, έχει πρόσωπο σε πλατεία που αποτελούσε τον κύριο χώρο εορτών και εκδηλώσεων κατά το μέσον του 20ου και μέσω αυτής της πλατείας και των δύο κλιμάκων γίνεται η πρόσβαση στις δύο εισόδους του σχολείου.

Το αρχικό τμήμα κτίστηκε περίπου το 1910 σύμφωνα με το από 17-05-1894 βασιλικό διάταγμα «Περί του τρόπου κατασκευής των σχολείων» του νομομηχανικού Δημήτριου Καλλία. Ανήκει στον τύπο Β και έχει κατασκευαστεί σύμφωνα με το «Διάγραμμα μονοταξίου δημοτικού σχολείου». Έχει εφαρμόσει το σύνολο των προδιαγραφών που τέθηκαν με το προαναφερόμενο Β.Δ., τόσο όσον αφορά το γήπεδο, όσο και το ίδιο το κτίσμα. Είναι γνωστό επίσης ως σχολείο «Συγγρού» δεδομένου ότι από το κληροδότημα του Ανδρέα Συγγρού διατέθηκαν χρήματα για την ανέγερση σχολείων σε διάφορους δήμους του Ελληνικού κράτους στην αρχή του 20ου αι.  Από το 1895 έως το 1910 που οργανώθηκε η τεχνική υπηρεσία του Υπουργείου Παιδείας κτίστηκαν 46 «Καλλιακά» σχολεία στην Αργολιδοκορινθία.

 Όπως και οι άλλοι τρεις τύποι σχολείων η αρχιτεκτονική του κτηρίου είναι σαφώς επηρεασμένη από τον νεοκλασικισμό που την εποχή αυτή διανύει την «ώριμη περίοδό του» στην Ελλάδα και οργανώνεται με βάση τα ρυθμολογικά στοιχεία των κλασσικών χρόνων (γείσο, παραστάδες, επίκρανα κλπ). Η κύρια είσοδος πλαισιωμένη με λίθινους ψευδοπεσσούς και τραβηχτό γείσο προεξέχει των πλαϊνών τμημάτων (παραθύρων) του κτηρίου. Τα ανοίγματα πλαισιώνονται επίσης με πέτρινους ψευδοπεσσούς. Η πίσω όψη δεν παρουσιάζει ιδιαίτερο μορφολογικό διάκοσμο. Το κτήριο είναι υπερυψωμένο κατά 1,0 μ. περίπου από το φυσικό έδαφος και το τμήμα αυτό της βάσης του κτηρίου είναι κατασκευασμένο από εμφανή, καλά λαξευμένη λιθοδομή. Τα υπόλοιπα τμήματα των όψεων εκτός από τους ψευδοπεσσούς της κύριας όψη είναι επιχρισμένα με ασβεστοκονίαμα.

Σε σχέση με το αυθεντικό διάγραμμα του «Καλλία» που περιγράφει τον τύπο του σχολείου, δεν υπάρχουν διαφορές. Διαπιστώνεται όμως απουσία του νεοκλασικού αετώματος στην όψη, των κιονοκράνων, των παραστάδων της εισόδου και του γείσου της στέγης. Δεν είναι σαφές αν κατασκευάστηκαν και απομακρύνθηκαν αργότερα ή δεν κατασκευάστηκαν καθόλου.

Η προσθήκη των δύο αιθουσών στα ανατολικά του αρχικού κτηρίου πραγματοποιήθηκε την περίοδο 1925-1928 κατά την οποία ο οικισμός της Καρυάς γνώριζε μεγάλη δημογραφική ανάπτυξη (1370 κάτοικοι). Η προσθήκη αυτή είναι λιθόκτιστη και έχει μείνει ανεπίχριστη στην ανατολική, νότια και δυτική πλευρά. Η βόρεια, η οποία μαζί με το αρχικό τμήμα αποτελεί την κύρια όψη του σχολείου, έχει επιχριστεί. Αρχικά, η προσθήκη ήταν πιο χαμηλή σε ύψος και το 1965 υπερυψώθηκε ώστε να αποκτήσει ενιαία στέγη με το αρχικό κτήριο.

Από το 2004 το σχολείο δεν λειτουργεί λόγω μειωμένου αριθμού μαθητών. Το κτήριο έχει χαρακτηριστεί ως διατηρητέο από το ΥΠΕΧΩΔΕ με το ΦΕΚ 328/Δ/21.04.1997. Παράλληλα το Υπουργείο Πολιτισμού με την υπ. αρ. ΥΠΠΟ/ΔΙΝΕΣΑΚ/91256/2557/7.11.2006 απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού το χαρακτήρισε ως μνημείο.

Κωστής Φ. Μπουντούρης

Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π.


01 1989 25 Μάρτη S4 Νο 13 slides

  • 25η Μαρτίου 1989. Δάσκαλος ο Κώστας Παπουτσάκης από το Κιάτο.

02 4 6 2006 Φίλιππας Μπουντούρης

  • Ο Φίλιππας Μπουντούρης σε θρανίο του σχολείου το 2006.

03 Διάγγραμμα Μονοτάξιου Καλλίας

  • Το σχέδιο του Καλλία για το μονοτάξιο σχολείο.